Skąd się wzięły i jak ewoluowały rodzaje nadwozi samochodów? Za genezą powstania typów nadwozi kryje się wiele ciekawostek historycznych i językowych.
fot. Skoda
Osoby zajmujące się motoryzacją lubią podkreślać znaczenie mechanicznego aspektu auta, ale tak naprawdę w dużej mierze rynkowy sukces modelu zależy od stylistyki nadwozia. To przez jego pryzmat konstrukcja postrzegana jest w zbiorowej świadomości, wzbudzając zaufanie, pożądanie lub wręcz przeciwnie. Nie jest to jednak płytka ocena, jako że prócz wartości estetycznych kształt nadwozia niesie walory funkcjonalne, determinujące w dużej mierze praktyczność kabiny, osiągi czy bezpieczeństwo.
W zależności od narzuconych celów jeszcze do niedawna samochody powstawały wokół określonych koncepcji typów nadwozia. Dziś projektanci coraz odważniej uwalniają się z tych sztywnych ram, płynnie przechodząc między różnymi rozwiązaniami, tworząc auta dokładnie takie, jakich oczekują klienci.
Nazwy tradycyjnych typów nadwozi wywodzą się z czasów powozów konnych. Sedan pochodzi od francuskiego określenia lektyk, które w czasach starożytnych miały podobną, trójbryłową sylwetkę. Kabriolet to lekki powóz konny ze składanym dachem, a coupe to powóz powstały ze skrócenia limuzyny.
Ostatnia nazwa wywodzi się od francuskiego regionu Limousin. Teorii, czemu akurat to on został uwieczniony w nazwie, jest wiele – mówią one o podobieństwie kształtu płaszczy pasterzy z tego regionu do sylwetek pierwszych limuzyn lub okryć szoferów ich prowadzących. Van był dużym, zakrytym pojazdem jadącym na czele oddziału armii (piesze oddziały nazywane były – także w języku polskim – awangardą).
W tym samym źródle należy dopatrywać się pochodzenia słowa karawan. Hatchback po angielsku oznacza dosłownie „tył z klapą”, kombi pochodzi od niemieckiego określenia Kombinationskraftwagen, zwracającego uwagę na jego wszechstronne zastosowanie.
Hatchback choć jest stosunkowo młodym rodzajem nadwozia – na dobre przedarł się bowiem do seryjnej produkcji samochodów w latach 70. – jest dziś jednym z najczęściej wykorzystywanych ze względu na swoje właściwości użytkowe. Nadwozie typu hatchback charakteryzuje się dwiema bryłami, które w niektórych przypadkach mogą także zostać scalone do jednej bryły.
Liftback – ten typ nadwozia zapewniający duży komfort, który zastąpił mniej praktyczne sedany. Liftback zachowuje reprezentacyjną, elegancką formę limuzyny, ale pokrywa bagażnika otwiera się w nim tak jak w hatchbacku, wraz z całą tylną szybą. Rozwiązanie to zapewnia dużo łatwiejszy dostęp do bagażnika i umożliwia załadowanie większych przedmiotów, które nie weszłyby przez mały otwór załadunkowy kufra sedana.
Ciekawą, wymykającą się definicji rodzaju nadwozia innowacją na skalę światową jest dwuczęściowa pokrywa bagażnika TwinDoor. Umożliwia otwarcie zarówno małej pokrywy bagażnika jak w sedanie, jak też dużej pokrywy wraz z tylną szybą jak w liftbacku – zależnie od preferencji i potrzeb użytkownika samochodu.
Kombi wyróżnia się wydłużonym przedziałem pasażerskim za słupkiem C. Jest to jego jedyna różnica wobec nadwozia typu hatchback. Wyróżnia się dużą pojemnością bagażnika, zapewniając funkcjonalność nawet wśród aut z tym rodzajem nadwozia.
Van – gdy auta typu kombi zaczęły być niewystarczające dla potrzeb dużych rodzin, w latach 80. powstało nadwozie typu van, będące połączeniem kombi i niewielkich samochodów dostawczych, zwanych busami. Od tamtego czasu ten typ nadwozia przechodzi nieustannie burzliwą ewolucję – powstają vany wszystkich typów w segmentach rynkowych. Vany wyróżniają się większą wysokością od kombi i elementami wyposażenia wnętrza poprawiającymi funkcjonalność dla wszystkich pasażerów.
SUV – nazwa tego typu nadwozia jest skrótem od angielskiej nazwy Sports Utility Vehicle, oznaczającej samochód do wykorzystania przez osoby aktywnie spędzające czas. Potrzebne jest im przestronne nadwozie, np. do pomieszczenia sprzętu sportowego, oraz zwiększony prześwit w celu dotarcia w miejsca, do których nie prowadzą drogi asfaltowe.
SUV-y nie są tradycyjnymi autami terenowymi – są pozbawione bowiem części ich ograniczeń, które mogłyby przeszkadzać w codziennej eksploatacji, jak ciężkie i zajmujące dużo miejsca podwozie ramowe.
źródło: Skoda
